W co graja ludzie?
Każdy z nas codziennie uczestniczy w niezliczonych interakcjach, ale czy zdajemy sobie sprawę, że często powtarzamy pewne schematy komunikacyjne, nawet ich nie świadomie? W swojej klasycznej książce „W co grają ludzie? – psychologia stosunków międzyludzkich” Eric Berne pokazuje, że nasze rozmowy i zachowania są pełne ukrytych reguł i ról, które przyjmujemy. Analiza transakcyjna to narzędzie, które pozwala zrozumieć, co naprawdę dzieje się w komunikacji i dlaczego często popadamy w te same konflikty czy nieporozumienia.
Wielu liderów i menedżerów poszukuje metod skutecznej komunikacji. Berne pokazuje, że analiza transakcyjna to narzędzie, które pozwala szybko i skutecznie diagnozować problemy komunikacyjne oraz identyfikować powtarzające się wzorce. Dzięki niej można rozpoznać, czy w danym momencie mówimy jak Rodzic, Dziecko czy Dorosły, a co za tym idzie – lepiej reagować i budować bardziej konstruktywne relacje.
Gry, które prowadzimy w relacjach…
Berne udowadnia, że każdy z nas przełącza się, zazwyczaj nieświadomie, między trzema w/w stanami: Rodzicem. Problem zaczyna się wtedy, gdy tkwimy w jednej roli lub nieświadomie przechodzimy do nieodpowiedniego stanu.
- Rodzic – narzuca normy, ocenia i udziela rad.
- Dziecko – reaguje emocjonalnie, szuka aprobaty lub buntuje się.
- Dorosły – analizuje sytuację obiektywnie, reaguje racjonalnie.
Ludzie od zawsze stosowali subtelne strategie komunikacyjne, które pomagają im osiągać swoje cele – czasem kosztem innych. Berne opisuje dziesiątki tzw. „gier” – schematów, które ludzie powtarzają, aby zdobyć przewagę, manipulować emocjami innych czy unikać odpowiedzialności. Jedną z najpopularniejszych gier w organizacjach jest „Tak, ale…” – pracownik pozornie szuka rozwiązania, ale każda propozycja jest przez niego odrzucana, co prowadzi do frustracji zespołu i braku decyzyjności. Zrozumienie tych mechanizmów pozwala liderom skutecznie je neutralizować i budować zdrowsze relacje.
Prawdziwa wolność w relacjach zaczyna się wtedy, gdy przestajemy nieświadomie uczestniczyć w grach i zaczynamy budować komunikację opartą na świadomych wyborach. „W co grają ludzie?” to wymagająca, ale niezwykle pasjonująca lektura, która może zmienić sposób, w jaki patrzysz na relacje w życiu zawodowym i prywatnym. Może warto sprawdzić, jakie gry są rozgrywane w Twojej organizacji?
